Het inslijten van nieuwe olifantenpaadjes: van hoofd naar gevoel
In de afgelopen weken heb ik twee workshops gegeven waarin mensen konden kennismaken met Focusing, een andere benadering om in contact te komen met je eigen lichaam. Een van de deelnemers beschreef het treffend als het inslijten van een nieuw ‘olifantenpaadje’ naar zijn gevoelens, terwijl hij normaal gesproken vooral heel rationeel is ingesteld.
Herken je dat? Dat je alles probeert te beredeneren, zowel vooraf als achteraf? Ik kan me er zeker in herkennen; mijn gedachten leken nooit tot rust te komen. En ik ben niet de enige. Onlangs vertelde een goede vriendin me over haar tweede zangles. Die verliep heel anders dan haar eerste les, waarin ze de sterren van de hemel zong en de docent erg onder de indruk was van haar zangtalent. Wat maakte het verschil? Haar hoofd had de controle overgenomen.
De dag voor haar tweede les had ze een intensieve fysiobehandeling gehad, en haar hele lichaam voelde moe aan. Ze merkte dit al voor de les, maar ze had de afspraak al gemaakt en besloot toch te gaan. Tijdens de les bleef ze zitten om haar lichaam te ondersteunen. Een verstandige keuze die was afgestemd op haar gevoel.
Maar na de les namen haar gedachten het over. Dat is wat ons brein doet: het creëren van verhalen om onze ervaringen te verklaren en betekenis te geven. Het is een belangrijke eigenschap die ons helpt begrijpen wat er om ons heen gebeurt. Het stelt ons in staat om informatie te verwerken, te onthouden en te communiceren. Het wordt echter een probleem als ons brein, totdat er nieuwe ‘olifantenpaadjes’ zijn aangelegd, steeds teruggrijpt naar de bestaande verhalen van vaak kritische stemmen of de innerlijke criticus. En die helpen ons zelden verder.
In het geval van mijn vriendin bestonden haar gedachten uit:
- “Je hebt je niet goed voorbereid, je hebt niet je best gedaan.”
“Zie je wel, je kunt niet zingen; de eerste keer was gewoon geluk.”
Herkenbaar? Als ze op een Focusing-manier bij deze gedachten had stilgestaan, dan zou ze tegen zichzelf hebben gezegd: “Ik merk iets in mij dat denkt dat ik me niet goed heb voorbereid.” En “Ik merk ook iets in mij dat denkt dat ik niet kan zingen.”
“Iets in mij vindt dat ik me niet goed heb voorbereid, dat ik mijn best niet doe.”
Helaas lukte het haar niet om dat op dat moment te doen, en ze accepteerde deze gedachten als waarheid. Ze begon zelfs actie te ondernemen. Bijna manisch keek ze de rest van de middag YouTube-video’s over stem-opwarmoefeningen en zangtechnieken. Ze voelde zich steeds slechter, en vergeet niet, ze was al moe die dag.
‘s Avonds vertelde ze haar man over haar ervaring, en hij zei: “Je wilde dit toch doen omdat je het leuk vond? Een nieuwe hobby om te ontspannen? Kun je er niet beter mee stoppen?”
Gelukkig spraken wij elkaar kort daarna, en ik kon haar uitleggen wat de meesten van ons overkomt. Ze had haar gedachten geloofd. Op het moment van de zangles was ze simpelweg moe, niets meer. Toen ze zich dat realiseerde, voelde ze een enorme opluchting. Ze wilde niet stoppen met zangles, en ze vond de manische energie van haar YouTube-zoektocht al helemaal niet prettig.
Zoals ik al zei, we hebben allemaal onze ‘olifantenpaadjes’, soms duidelijk zichtbaar als we onze gedachten opmerken, maar vaak ook onbewust. En onbewust vervallen we steeds weer in de patronen van onze oude ‘olifantenpaadjes’. De kunst is om deze gedachten als gedachten te herkennen, niets meer en niets minder. En zeker niet als absolute waarheden aan te nemen.
Het helpt mij om die vaak kritische gedachten over mezelf op te schrijven. Ik heb altijd een klein notitieboekje bij me, en wanneer ik een negatieve gedachte opmerk, schrijf ik die op. Door het op te schrijven, kan ik het lezen en is het meteen iets buiten mij. Op die manier creëer ik al een beetje afstand. Vervolgens zeg ik tegen mezelf: “Iets in mij denkt/voelt…”. Zo maak ik het kleiner, omdat “iets in mij” veel minder groot en waar voelt dan “IK denk/voel…”.
Probeer het maar eens hardop uit met een gedachte die je bij jezelf kent. Eerst zeg je: “Ik ben <vul hier jouw negatieve gedachte in>.” Het zijn vaak gedachten als niet slim genoeg, niet goed genoeg, lui. Vervolgens zeg je weer hardop: “Iets in mij vindt mij <vul hier jouw negatieve gedachte in>.” Merk je het verschil?
Dit is één van de stappen in Focusing, en je kunt er dagelijks mee oefenen. Het vraagt wat oefening omdat we meestal gewend zijn om gedachten gewoon te accepteren zonder erbij stil te staan. Maar dit is ongelooflijk behulpzaam. En als je er eenmaal aan gewend bent, zul je merken dat het steeds makkelijker gaat.
Heb jij ook van die gedachten? Of merk je nu, terwijl je dit leest, wat er bij jou gebeurt? Gefeliciteerd! Dat is de eerste stap om nieuw ‘olifantenpaadje’ te creëren. Misschien is het een idee om een klein notitieboekje aan te schaffen? (En ja, daar zul je waarschijnlijk ook allerlei gedachten opmerken over waarom je dat niet moet doen. Kun je meteen beginnen met oefenen 😉)
Lieve groet,
Suzanne
P.s. Ken je een of twee mensen in jouw omgeving die baat kunnen hebben bij mijn blogs? Misschien een vriendin, collega of je zus? Aarzel dan niet om deze blog door te sturen. Ze kunnen zich eenvoudig zelf inschrijven via deze link.